Beroemd door porselein, Titia Bergsma

Beroemd door porselein, Titia Bergsma

Ze was Nederlands, had rood haar, een rode halsketting en een parapluutje en staat in meer dan 500 varianten afgebeeld op Japans porselein. Toch is Titia Bergsma hier vrijwel onbekend. Hoe kwam deze vrouw op het Japans porselein terecht?

Titia Bergsma werd geboren in Leeuwarden in 1786 als een van de drie dochters van een jurist. Veel meer is er niet bekend over haar, tot aan haar huwelijk met Jan Cock Blomhoff, een handelaar met een militair verleden. Blomhoff werkte van 1809 tot 1813 op de Nederlandse handelspost Deshima als magazijnmeester.
In 1815 zijn Titia en Blomhoff in Nederland getrouwd en in 1816 werd hun zoontje Johannes geboren. Aan het eind van dat jaar werd Blomhoff gevraagd terug te keren naar Nagasaki om de leiding van de handelspost Deshima op zich te nemen. Het gezin vertrok aan boord van de Vrouwe Agatha naar Japan. Ook zoon Johannes en de min Petronella reisden mee. Vanuit Batavia voegde zich nog een hulp bij het gezelschap Marathy.
Hoewel Blomhoff wist dat vrouwen niet waren toegestaan op het eiland, nam hij Titia toch mee. Zo werd zij de eerste Westerse vrouw in Japan. Ze maakte daar een enorme indruk, niet in het minst omdat ze ook nog eens rood haar en blauwe ogen had. Haar bijzondere verschijning werd door een aantal Japanse tekenaars vastgelegd in prenten. Deze afbeeldingen kwamen later weer op porselein terecht en zo werd de Friese Titia wereldberoemd in Japan.
De Japanse keizer was minder gecharmeerd van Titia en weigerde haar op het eiland te laten blijven. Na iets meer dan drie maanden moest zij weer vertrekken terwijl haar man achterbleef. Titia reisde vervolgens terug naar Nederland. Waar zij in 1821 overleed, naar verluid van verdriet.
Er is ook een boek verschenen over Titia:

Kijk ook eens naar deze sites...

: Titia Bergsma in Wikipedia
: Uitgebreide biografie van Titia in het Digitaal Vrouwenlexicon
: Een bijzonder kamerscherm met daarop Titia en Jan Cock Blomhoff

: Het Sieboldhuis
Het Sieboldhuis toont een collectie Japanse voorwerpen in een zeventiende eeuws grachtenpand. Het pand was ooit eigendom van Phillip von Siebold die namens Nederland op Deshima in Japan was gestationeerd. Daar legde hij een grote verzameling Japanse voorwerpen aan die nu in Leiden bekeken kunnen worden.

: Deshima: brug tussen twee beschavingen
Een uitgebreid artikel over de geschiedenis van het eiland Deshima bij Nagasaki is te vinden op deze site. Ook zijn er veel gegevens over andere handelsposten en de hoofden van de post in Deshima te vinden.

: Atlas of mutual heritage
Op deze website kun je zoeken in een verzameling van meer dan 5000 afbeeldingen en kaarten van plaatsen die gerelateerd zijn aan de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC). Tegelijkertijd biedt deze website een totaaloverzicht van plaatsen waar de VOC of WIC gevestigd is geweest. Er is ook een uitgebreide literatuurlijst.

: Hortus Botanicus Leiden
Voor onderzoek naar planten had elke Universiteit vroeger een hortus (plantentuin). Het oudste deel van de Hortus van Leiden is aangelegd in 1594. Daarin staat ook een kas: de Wintertuin. De Clusiustuin geeft een indruk van de Hortus rond 1600. In die tijd ontstonden banden tussen Nederland en Azië wat goed te zien is in de Japanse tuin. De parel van de Hortus, de Victoria Amazonica, is te bewonderen in de Victoriakas.

: Maritiem Digitaal
Via deze website kun je zoeken in Maritiem Digitaal, een gezamenlijke database van de maritieme musea in Nederland. Er kunnen gegevens worden opgezocht over voorwerpen en literatuur die zich in deze musea bevinden. Een goed startpunt voor de onderzoeker.

: Kasteel Duivenvoorde
Duivenvoorde is een bijzonder kasteel: het werd eeuwenlang nooit verkocht maar kreeg steeds door vererving een andere eigenaar. De collectie van het museum bestaat dan ook uit veel familiestukken. Op Duivenvoorde bevindt zich onder meer een unieke collectie familieportretten, zilver, een verzameling zeldzame boeken, Delfts aardewerk en een collectie Chinees, Japans en Europees porselein waaronder twee Loosdrechtse eetserviezen.

: De dagboeken van Philip Franz von Siebold
In 1823 schreef Philip Von Siebold een verslag van zijn reis van Batavia naar Japan. Drie jaar later beschreef hij ook de hofreis die hij naar het Japanse Hof maakte. Het dagboek is als blog op het internet verschenen en voorzien van rijkelijk geïllustreerde teksten.

gepubliceerd op 18-04-2008 | onderwerp: Deshima: Nederlanders in Japan


 

Agenda

Kijk voor tentoonstellingen bij jou in de buurt ook eens in de agenda.

(Adverentie)

Meer geschiedenis? Kijk ook eens naar dit boek bij bol.com:

Een bloedstollend verhaal over muiterij, waanzin en een strijd op leven en dood

Tip:

Meer weten over een onderwerp?
Zoek dan eens in de database via de zoekpagina, of blader door het alfabet onder A tot Z.