Vrouwengeschiedenis per week
Week 11
10 maart 2003 - 16 maart 2003
Zes generaties schrijfsters en de dood
Het thema van de Boekenweek 2003 is Styx: Leven en dood in de letteren.
De mythische rivier de Styx scheidt de levenden van de doden. Menig schrijver
heeft geprobeerd door zijn of haar werk na de dood voort te leven, of
door het schrijven van een biografie levens aan de vergetelheid te ontrukken.
Een uniek voorbeeld van een vrouw die in de herinnering is blijven leven
is Lucie Duff Gordon. Het leven van Lucie Duff Gordon werd naast haar
schrijverschap voor een groot deel bepaald door haar ziekte en daarmee
de nabijheid van de dood.
Lucie Duff Gordon werd geboren in Londen op 18 juni 1824. Haar moeder,
Sarah Austin, werkte als vertaalster van literatuur om het gezinsinkomen
aan te vullen. Lucie trad in de voetsporen van haar moeder. Ook zij vertaalde
boeken uit het Duits en Frans om in haar eigen inkomen te voorzien en
hield veel ontvangsten voor schrijvers in haar huis. Ze stond in haar
tijd dan ook bekend om haar onafhankelijke geest.
Met Lucie's gezondheid ging het slechter. Haar longen gaven haar, vanaf
halverwege de jaren veertig, elke winter problemen. Toen ze tuberculose
ontwikkelde, moest ze voor haar gezondheid naar het buitenland vertrekken.
Aanvankelijk ging ze in 1861 naar Zuid-Afrika om zo de vochtige koude
Engelse winters te vermijden. Volgens haar artsen zou ze een winter in
Engeland niet overleven. Vanaf 1862 vestigde ze zich in Egypte. Haar huisje
stond bovenop de tempels van Luxor die toen nog niet waren opgegraven.
Bij haar vertrek moest ze haar man en drie kinderen (waaronder haar driejarig
dochtertje) in Engeland achterlaten.
De brieven die Lucie naar huis stuurde werden in 1865 uitgegeven door
haar moeder om zo de kosten van haar buitenlands verblijf terug te verdienen.
In dat jaar verschenen Letters from the Cape en Letters from
Egypt. De brieven laten Lucie's worsteling met haar grimmige lot zien.
Haar hoop op genezing, teleurstelling over de terugkeer van haar kwaal
en het gemis van haar familie maken het tot meeslepende brieven. De publicaties
werden destijds goed ontvangen en veel gelezen. In 1869 overleed Lucie
in Caïro en werd daar begraven zonder haar famillie nog te zien.
De brieven waarin ze afscheid neemt van haar dierbaren en zich verzoent
met haar lot worden in 1875 gepubliceerd in Last letters from Egypt.
Lucie's dochter Janet zet in 1902 het werk van haar grootmoeder en moeder
voort door onder andere een nieuwe aangevulde editie te maken van haar
moeders brieven. Daarnaast schrijft zij een biografie van haar overgrootmoeder,
grootmoeder en moeder, onder de titel Three Generations of Englishwomen.
De achterkleindochter van Lucie - Kinta Beevor - neemt de fakkel tachtig
jaar later over en schrijft op haar beurt Een jeugd in Toscane,
waarin ze (onder andere) het leven van deze zelfde Janet beschrijft.
De nalatenschap van Sarah Austin en Lucie Duff Gordon krijgt zo een heel
andere betekenis, hun werk en ideëen worden levend gehouden en doorgegeven
door hun schrijvende dochters. Van het leven van Sarah Austin tot Kinta
Beevor kunnen we zes generaties schrijvende vrouwen volgen. Zo zijn ze
aan de vergetelheid ontrukt.
Alle titels op een rij:
- Janet Ann Ross-Duff Gordon, Three Generations of Englishwomen. Memoirs
and Correspondence of Mrs. John Taylor, Mrs. Sarah Austin, and Lady Duff
Gordon (London, 1888)
- Lucie Duff Gordon, Lettres d'Egypt, vertaald door Janet Ross,
nog verkrijgbaar in het Frans. - Katherine Frank, A passage to Egypt.
The life of Lucy Duff Gordon (London 1994)
- Kinta Beevor, Een jeugd in Toscane (Utrecht 1998)
Meer lezen:
Encyclopedie
over Lucie Duff Gordon (engels)
Encyclopedie
over Sarah Austin (engels)
De 'Letters from Egypt' zijn gratis te lezen via het Gutenberg Project
Het boek over Lucie Duff Gordon, A passage to Egypt is nog verkrijgbaar
Over Kinta Beevor en haar voorgangsters
Meer blogs over vrouwengeschiedenis
: Vijf aanraders op bol.com
• 1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis vertelt de verhalen van 1001 boeiende vrouwen, samengesteld door Els Kloek• Femina. Een nieuwe geschiedenis van de Middeleeuwen (via de vrouwen die daaruit zijn geschrapt) door Janina Ramirez
• De hoogste tijd. Een eeuw vrouwenkiesrecht, hoe en door wie kwam dat tot stand?
• De heks van Limbricht, door Susan Smit over een eigenzinnige vrouw die in 1674 van hekserij beschuldigd werd
• Herinneringen van Aletta Jacobs, een strijdbare vrouw in haar eigen woorden
