Vrouwengeschiedenis per week
Week 43
20 oktober 2003 - 26 oktober 2003
Pausin Johanna
Paus Johannes Paulus II viert dit jaar zijn 25-jarige regering als kerkvorst.
Al eeuwenlang doet het verhaal de ronde dat er in de negende eeuw ook
een vrouwelijke Paus is geweest: Pausin Johanna. De oudst bekende bron
van het verhaal is waarschijnlijk de kroniek van Martinus van Troppau
uit 1220.
Pausin Johanna zou een Engelse vrouw uit Mainz zijn geweest die verliefd werd
op een monnik. Ze zou deze monnik, als man gekleed, zijn
nagereisd naar Athene. Tijdens haar verblijf en studie daar
leerde ze vloeiend Grieks. Deze vaardigeheid zorgde ervoor dat
ze een secretarisfunctie kreeg aan het hof van de Paus. Daarna
werd ze tot Kardinaal gekozen en vervolgens zelfs tot Paus in
het jaar 853.
De rest van het verhaal kent twee versies. In
de eerste versie wordt in 855, na de dood van de Paus, ontdekt
dat deze eigenlijk een vrouw is. In de tweede versie volgt de
ontdekking direct op de kroning. Tijdens de kroningsprocessie
zou Johanna op straat van een zoon zijn bevallen. Een woedende
menigte zou daarop de ‘bedriegster’ en haar kind hebben gedood.
Het verhaal gaat in beide versies verder dat sinds deze
ontdekking elke nieuwe paus op een toiletstoel moet plaatsnemen,
waarna gecontroleerd wordt of deze inderdaad een man is.
Meer lezen:
Meer over Pausin Johanna en een verklaring voor de legende
Over de middeleeuwse bron van het verhaal (in het engels)
Meer versies van het verhaal (engels)
De legende in het Museum of hoaxes (engels)
Meer blogs over vrouwengeschiedenis
: Vijf aanraders op bol.com
• 1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis vertelt de verhalen van 1001 boeiende vrouwen, samengesteld door Els Kloek• Femina. Een nieuwe geschiedenis van de Middeleeuwen (via de vrouwen die daaruit zijn geschrapt) door Janina Ramirez
• De hoogste tijd. Een eeuw vrouwenkiesrecht, hoe en door wie kwam dat tot stand?
• De heks van Limbricht, door Susan Smit over een eigenzinnige vrouw die in 1674 van hekserij beschuldigd werd
• Herinneringen van Aletta Jacobs, een strijdbare vrouw in haar eigen woorden
